18 Ağustos 2009 Salı

Sağlıklı bir hayat sağlıklı mutfaktan geçer

Mutfak hijyeniSağlıklı bir hayat sağlıklı mutfaktan geçer
Yemek hazırlanırken temiz bir mutfak önlüğü giyin.
Masanızı sildiğiniz bez ya da süngerin temiz olmasına dikkat edin.
Yemek hazırlarken saçınızın düşmesini önleyin; saçınızı örtün, toplayın veya bir bant takın.
Yemek hazırlamaya geçmeden önce ellerinizi yıkayın.
Tırnaklarınız ya kısa kesilmiş olmalı, ya da fırçayla temizlenmiş olmalı.
Tuvalet çıkışı ellerinizi mutlaka sabunla ve hatta dezenfektanlı sabunla yıkayın.
Evde herkesin kendi havlusu olmasını sağlayın.
Bütün çabuk bozulabilir gıdaları buzdolabında saklayın. Pişmiş yemekler, çiğ et, tavuk, balık, mezeler ve yoğurt çabuk bozulan gıdalar arasında yer alır.
Mümkünse çiğ et ve pişmiş yemek için kullandığınız bıçak farklı olsun. Çiğ et, tavuk, balık ya da sebze doğradıktan sonra kesme tahtasını mutlaka deterjanlı suyla yıkayın.
Kullanım öncesi bütün meyva ve sebzeleri yıkayın.
Buzdolabına koyduğunuz gıdaları ya kapalı kaplarda saklayın ya da alüminyum veya şeffaf folyo ile kapatın. Özellikle çiğ et ve topraklı sebzelerin diğer gıdalara değmesini önleyin.
Dondurulmuş gıdaları, çözmek için ya bir gün önceden buzdolabına çıkarın veya bu iş için tasarlanmış fırınlar kullanın. Kesinlikle dış ortam sıcaklığında bırakarak çözdürmeyin.
Yemek hazırlarken yumurta, balık, çiğ et ya da topraklı gıdaları ellediyseniz, yeni bir işe geçmeden önce mutlaka ellerinizi sabunla yıkayın.
Her kullanım sonrası çatal, bıçaklarınızı, tabak ve tencerelerinizi yıkayın.
Mutfak zeminine ya da soğuması için balkona, yere doğrudan herhangi bir gıdayı ağzı açık olarak koymayın.
Pişirdiğiniz yemekleri, 2-3 saaten fazla dış ortam sıcaklığında bırakmayın. Buzdolabına koymadan önce, sıcak yemeklerin çabuk soğuması için küçük kaplara bölebilir, tencere kapağını yarı açık bırakabilir veya soğuk su ya da buzlu su dolu geniş bir kabın içine oturtabilirsiniz.
Malzeme satın alırken, raf ömrüne ve son kullanma tarihine dikkat edin; ancak unutmayın, raf ömürleri genellikle ürünün ambalajı açılmadan ve belirtilen sıcaklıklarda saklanması koşulu ile geçerlidir. Bu nedenle ambalajını açtığınız ürünleri en kısa zamanda tüketin.
Tenceredeki yemeğin tadına baktığınız kaşığı, servis yapmak için kullanmayın.
Yemeğe doğru hapşırmayın, aksırmayın. Burnunuzu sildikten sonra, elinizi sabunla yıkamadan gıdayı ellemeyin.
Mayonezli, vb. soslu salataları, mezeleri, servisten hemen önce hazırlayın; bu tip yiyecekleri uzun süre dış ortam ya da buzdolabında saklamayın.
Kullandığınız kızartma yağını, her 3-4 kullanımdan sonra değiştirin; et, balık, ya da yumurta sosuna batırdığınız şeyleri kızarttığınız zaman ise her kullanım sonrası değiştirin.
Yemek hazırlarken sigara içmeyin.
Pişirilerek hazırlanan yemeklerde, pişirme sıcaklığının ve sürecinin mikrop öldürmeye yeterli olmasına dikkat edin; az pişmiş ya da çiğ yenilen et ve deniz ürünlerinin başlangıçta içerdikleri mikrobu pişirirken tam olarak öldüremezseniz, bu mikropları siz veya konuklarınız yiyecek unutmayın.
Mutfağa sinek, vb. haşere girmesini önleyin: Ya kapı pencerenizi hep kapalı tutun, ya da pencerelerinize sineklik taktırın.
Paslanmış çatal, kaşık ve bıçakları; kırık veya çatlak tabak ve cam bardakları kesinlikle kullanmayın.
Mutfak lavabonuzu sık sık çamaşır suyu, vb. ile dezenfekte edin. Musluk ve açma kapama kollarını sık sık temizleyin.
Çöp kovanızın içini ve dışını en az haftada bir kez temizleyin.
Mutfaktan uzun süre ayrılırken, yanan bütün ocaklarınızın, fırınınızın kapalı olduğundan emin olun.
Yukarıdaki konularla ilgili olarak çocuklarınızı eğitin.

İşte mutfakta karşınıza çıkan problemleri çözmede sizlere yardımcı olacak ipuçları

Buzdolabınız bozuldu, ya da artık boş yer yok. Temiz bir kovayı musluk suyu ile doldurun. İçine bir çorba kaşığı sofra tuzu atın. Şişeleri daldırın. Yeterince soğuyacaktır. Et suyunu dolaba kaldırmadan önce çabuk soğutmak için, kemik kazanını bir evyeye oturtun, kazanın çevresine soğuk su tutarak et suyunu soğutun. Değersiz olarak gördüğünüz limon kabuklarını güneşli bir yere koyup kurutursanız, özellikle isli ve yağlı mutfak eşyalarınızı ovarken şaşırtıcı sonuçlar alabilirsiniz. Çileklerinizi ıslak bir muslin kumaşa sarıp birkaç kere hızla sallarsanız, çileklere buluşan kum ve toprakların muslin kumaşa yapıştıklarını görürsünüz. Gravyer peynirinin kurumaması için, daha evvel tuzlu suya batırılmış, nemli bir beze sararak muhafaza ediniz. Ekmek içi ile hazırlanmış sandviçleri, üst üste koyarak, nemli ve iyice sıkılmış bir peçeteye sararsanız, uzun zaman taze olarak muhafaza edebilirsiniz. Süte biraz karbonat atarsanız hem çabuk bozulmaz hem de kolay hazmedilir. Kuş üzümlerini ayıklamak için, onları bir avuç unla ovuşturunuz ve kalın delikli bir süzgece atınız, un ile beraber çöpler de düşer. Balığı seçerken son derece dikkatli olmalıyız. Gözleri pırıl pırıl parlak, solungaçları ise pembe yada kırmızı renkte olmalıdır

LEKELER

LEKELER ________________________________________ Taze ceviz lekesini elden çıkarmak için, eller önce bir iki dakika kadar sirkeye batırılmış bir pamukla ovulur. Sonra da soğuk suyla ovulur ve yıkanır. Çay ve kahve lekelerini karbonatla silerek çıkartabilirsiniz. Bira lekesini çıkarmak için sabunlu suya biraz amonyak karıştırın ve lekelenin üzerine sürün. Zeytinyağ lekesini çıkarırken bir lokma ekmek içi yuvarlanıp lekenin üzerinde gezdirilmelidir. Eğer örtünüze meyve suyu döküldüyse hemen tuz serpin, ilk yıkamada çıkacaktır. Yumurta lekesini çıkarmak için önce soğuk suda bekletmeli sonra ılık sabunlu suda yıkamalısınız. Masa üzerindeki pancar lekesini çıkarmak için bir ekmek parçasını suyla ıslatın, düz bir yüzeye yerleştirin ve örtünün lekeli kısmını ekmek parçasının üzerine koyun ve yine ıslatılmış bir ekmek parçasını üzerine yerleştirin. Ekmekler lekeyi emecektir. Şarap lekesini çıkarmak için, oksijenli suyla tampon yapın ya da lekenin üzerini örtecek şekilde tuz serpin ve bir süre bekletin, daha sonra yıkayın. Teflon tavanızda oluşan lekeleri temizlemek için bir bardak suya iki çorba kaşığı karbonat ve yarım su bardağı sirke karıştırın. Bunu tavanızın içine dökün, 10 dakika kaynatın. Masanızın üzerine damlayan mumları çıkarmak için nalburdan alacağınız boya incelticiği lekenin üzerine döküp 5 dakika bekleyin sonra nemli bir bezle incelticiği silin. Mutfak eşyalarının üzerindeki etiket izlerini yok etmek için, üzerlerine mobilya cilası serpip yumuşak bir bezle silin. İSTENMEYEN KOKULAR ________________________________________ Soğan kokusunu ellerinizden çıkarmak için, evvelden haşladığınız patatesi mutfaktaki işiniz bitince elinize sürerek beş dakika kadar ovabilirsiniz. Kaz, ördek ve av hayvanlarının eti ağır kokulu olanların, bu kokularını gidermek için unla ovalamak ve yarım saat kadar unun içinde bırakmak lazımdır. Av etinin hangisi olursa olsun fırında pişirmeden önce evvela haşlamalı, sonra soğan suyu, tuz, biber, arzu edilen baharatı karıştırıp, haşlanmış etin etrafına sürmeli, en son olarak da yumurta sarısını yoğurtla karıştırıp eti bu karışıma bulayıp, yağlanmış tepsiye koyup fırına sürmelidir. Uzunca bir süre kullanılmayan eski çaydanlıklar, zamanla pek de hoş olmayan bir koku edinirler. Bunu önlemek için en kolayı, içine bir parça kesme şeker koymaktır. Karnabaharın haşlama suyuna bir miktar süt katarsanız kar gibi beyaz olduğunu, hem de kötü kokmadığını farkedeceksiniz. Kereviz pişirirken kokusunu almak için içine biraz lahana turşusu koyun. Turşu, kerevizin kokusunu alacaktır. Lahananın pişerken pek de hoş olmayan bir kokusu vardır. Bunu önlemek için, lahanayı pişireceğiniz tencerenin içine, biraz ekmek içi koymak yeterlidir. Yemeğe karışmaması için, ekmek içlerini küçük, temiz bir torba içinde koymanız, sonra alıp atmanız da size büyük kolaylık sağlayacaktır. Ellerdeki sarımsak kokusunu çıkarmak için avucunuza biraz tuz alıp, hafifçe nemlendirdikten sonra iyice ovalayın. Sabunla da iyice yıkarsanız sarımsak kokusunun çıkmış olduğunu göreceksiniz. Hatta soğan ve balık kokusunun da. Soğan soymaya başlamadan önce parmaklarınızı sirkeye batırırsanız, soğan kokusunun elinize bulaşmadığını göreceksiniz. Balık kokusunu tabaklardan, çatallardan, bıçaklardan çıkarmak hiç kolay olmaz.Balık kokusunu çıkarmak için yıkama suyunun içine bolca kahve telvesi atın. Telve balık kokusunu emecektir. Sonra bildiğiniz gibi bolca suyla durulayın. İSTENMEYEN KOKULAR 2 ________________________________________ Buzdolabınızdaki bazı meyve ve yemeklerin kokusu öteki yemekleride sarar. Küçük bir kaba biraz süt koyup dolabınızın bir köşesine yerleştirirseniz, istenmeyen kokuların süt tarafından emildiğini göreceksiniz. Balık kızartırken çıkan kötü kokuyu önlemek için yağa limon suyu sıkın. Böylece aynı yağı başka bir kızartmada da kullanabilirsiniz. Çöp kutunuzun içine bir miktar karbonat yada kabartma tozu dökerseniz etrafa yaadığı kötü kokuyu önlemiş olursunuz. Yanmış süt kokusunu yok etmek için tencerenin üzerine ıslak bir bez koyun. Daha sonra bezi tencerenin üzerinden kaldırıp, durulayarak tekrar tencerenin üzerine örtün. Bu işlemi birkaç kez tekrarlayın. Kızartma yaptığınızda mutfağınıza koku yayılmasını istemiyorsanız bir kapta sirkeli su kaynatın. Ekmek tahtasının kokusunu gidermek için ikiye böldüğünüz bir limonun kesik yüzüyle iyice ovun. Karidesi haşlarken etrafa yayılan kokuyu gidermek için haşlama suyuna iki çorba kaşığı sirke katın. TEMİZLİK ________________________________________ Çaydanlığınızın içinde biriken kireç tortusunu temizlemek için, 15 dakika kadar içinde sirke kaynatın. Sürahinizin dibi kir tutmuş ise, içine bir avuç tuz ile sirke koyup çalkalayınız, tertemiz olacaktır. Bakır kaplarınızı parlatmak için bir bezi sirke ile hafifçe ıslatıp, bakırı ovun. Yağlı şişeleri temizlemek için önce yıkamak gerekir. Sonra durulanan şişenin içine sodalı su koyarak sallamaya başlanır. Beş dakika kadar sallanan şişe çalkalanıp bu sefer içine kahve telvesi ilave edilir. Bir sürede bu şekilde sallanan şişe kısa zaman sonra yağlardan tamamen temizlenmiş duruma gelecektir. Evde ortaya çıkan karıncaları yok etmek için kahve telvesi kullanmanız iyi sonuç verecektir. Bulaşık suyunuza bir kaşık sirke katmakla bulaşıklarınızın daha kolay ve güzel yıkandığını göreceksiniz. Paslanmaz çelikten tencereler zamanla parlakligini kaybedebilir. Biraz sirkeyi atese koyup isitin. Sonra yumusak bir bezi bu ilik sirkeye batirarak iyice ovun. Ama sonra da iyice durulayin. Bir fanila parçasiyla parlatirsaniz, çelik tencereniz piril piril olur. Kristallerin isil isil parlamasi için, yikadiktan sonra durulama sirasinda sirkeli suya batirin. Göreceksiniz bardaklariniz, kadehleriniz piril piril olacaktir. Sebzelerinizi tuzlu suda yikamayi aliskanlik haline getirin. Tuzlu su, sebzeleri daha etkili ve çabuk temizler. Parlakligini yitirmis bir sürahiye eski halini kazandirmak için yarisina kadar yirtilmis gazete kagidi doldurun, üçte birine de sicak su doldurup sıkı sıkı sallayın. Teflon tavalar, tencereler çok kullanilmaktan ötürü zamanla sararir. Bunu önlemek için zaman zaman, içine su biraz da çamasir suyu koyduktan sonra atesin üstünde kaynatin. Indirince de önce sicak, sonra da soguk suyla iyice durulayin. Teflonunuzun sari rengi kaybolacaktir. Pisirirken tencerenin dibi mi tuttu? Bir gece tuzlu suda bekletin, tencere daha kolay temizlenecektir

PRATİK BİLGİLER